divine tales

  ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ   ਗਰੀਬਾਂ, ਦਲਿਤਾਂ, ਅਛੂਤਾਂ ਅਪਾਹਜਾਂ ਅਤੇ ਬੀਮਾਰ ਮਜ਼ਲੂਮਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਪੈਗੰਬਰ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗਰੀਬਾਂ, ਮਜ਼ਲੂਮਾਂ ਦਾ ਸਾਥੀ ਮੰਨਿਆ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਕਾਇਆ ਕਲਪ ਕੀਤੀ। ਨੀਚਾ ਅੰਦਰਿ ਨੀਚਜਾਤਿ ਨੀਚੀ ਹੂ ਅਤਿ ਨੀਚੁ।। ਨਾਨਕੁ ਤਿਨ ਕੈ ਸੰਗਿ ਸਾਥਿ ਵਡਿਆ ਸਿਉ ਕਿਆ ਰੀਸ।। ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ  ਅੰਗ 15 ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ  ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨੀਵਿਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਨੀਵੇਂ ਅਤੇ ਨੀਵਿਆਂ ਦੇ ਸੰਗੀ ਸਮਝਦੇ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਉਚ ਜਾਤ ਵਿਚ ਜਨਮ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਾਂਝ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਲੰਮੀਆਂ ਉਦਾਸੀਆਂ ਦੌਰਾਨ, ਗਰੀਬ, ਬੀਮਾਰ ਅਤੇ ਮਜ਼ਲੂਮ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ-ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੇ ਪਾਤਰ ਬਣੇ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਇਹ ਜਾਣਦੇ ਹੋਇਆਂ ਕਿ ਸਭ ਉਸ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਬੱਚੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਹਿੰਦੂ-ਮੁਸਲਮਾਨ, ਨੀਵੇਂ ਜਾਤ ਜਾਂ ਉਚ ਜਾਤ ਵਿਚਲੇ ਭੇਦ-ਭਾਵ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ। ਪਿਆਰ ਦਾ ਇਹ ਮਹਾਨ ਪੈਗੰਬਰ ਤਾਂ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਮਾਨਵਜਾਤੀ ਨੂੰ ਇਕ ਪਵਿੱਤਰ ਰਿਸ਼ਤੇ, ਪਿਆਰ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿਚ ਬੰਨ੍ਹਣ ਵਾਸਤੇ ਆਇਆ ਸੀ। ਇਕ ਨੀਵੀਂ ਜਾਤ ਵਿਚ ਜਨਮਿਆਂ ਹਿੰਦੂ ਭਾਈ ਬਾਲਾ ਅਤੇ ਇਕ ਨੀਵੀਂ ਜਾਤ ਦਾ ਮੁਸਲਮਾਨ, ਭਾਈ ਮਰਦਾਨਾ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਦੇ ਸਾਥੀ ਸਨ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ  ਸਾਹਿਬ ਆਪਣੀ ਬੇਅੰਤ ਕਿਰਪਾ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਕਰਦੇ ਜਿਹੜੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸੱਚੇ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਭਟਕ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਅਪਾਰ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ...

  श्री गुरु नानक साहिब ग़रीबों, दलितों, अछूतों, अपाहिजों और बीमार-पीड़ितों के लिए सब से महान पैग़म्बर थे। उन्होंने स्वयं को ग़रीबों व पीड़ितों का साथी माना और अपनी करुणा-कृपा से उनका कायाकल्प किया। नीचा अंदरि नीच जाति  नीची हू अति नीचु ॥ नानकु तिन कै संगि साथि  वडिआ सिउ किआ रीस ॥ -श्री गुरु ग्रन्थ साहिब, अंग 15 श्री गुरु नानक साहिब स्वयं को नीचों से भी नीच और नीचों के संगी समझते थे। उच्च जाति में जन्म लेने वालों से उनका कुछ भी सांझा नहीं था। उनकी लम्बी धर्मयात्राओं के दौरान ग़रीब, बीमार और पीड़ित ही उनकी कृपादृष्टि के पात्रा बने। यह मानते हुए कि सभी उस परमात्मा के बच्चे हैं, गुरु साहिब ने हिन्दू-मुसलमान तथा नीची जात अथवा ऊँची जात वालों में किसी भेदभाव को स्वीकार नहीं किया।  प्रेम का यह महान पैग़म्बर तो संसार की समूची मानव जाति को एक पवित्र रिश्ते, प्यार के रिश्ते में बांधने के लिए आए थे, एक नीची जाति में जन्मा हिन्दू ‘भाई बाला’ और एक नीची जाति का मुसलमान ‘भाई मरदाना’ उनके हमेशा के साथी थे। गुरु नानक साहिब अपनी अनन्त कृपा उन्हीं लोगों पर करते थे जो जीवन के सच्चे रास्ते से भटक...

  ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਬਚਨ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਸੋਝੀ ਪਈ ਹੈ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇ ਦਰ ਦੀ, ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਦੀ।  ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ- ਦੇਖ ਪੁੱਤ, ਜਿਸ ਵਕਤ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਰਨ ਕਮਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸੇਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਸਿਮਰਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਭਜਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਾਠ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਮੇਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵੇਖ ਕੀ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਕਹਿਣਾ ਬੜਾ ਆਸਾਨ ਹੈ ਕਿ- ਸਭ ਤੇ ਵਡਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ ਜਿਨਿ ਕਲ ਰਾਖੀ ਮੇਰੀ॥ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਅੰਗ 750 ਨਾਨਕ ਕਰਤਾ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਜਾਣਦਾ ਜਿਦੂ ਕਿਛੁ ਗੁਝਾ ਨ ਹੋਇ॥ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਅੰਗ 302 ਸਭ ਦਿਲ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਨੂੰ ਉਹ ਵੇਖ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜੇ ਉਹ ਭਾਵਨਾ ਉਸ ਦੀ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ ਸਾਹਿਬ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਨਿਰੰਕਾਰ ਭਾਵਨਾ ਆ ਗਈ। ਪਰ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ-  ਜੇ ਨਿਰੰਕਾਰ ਭਾਵਨਾ ਆ ਗਈ ਤੇ ਆਪ ਕਿੱਥੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ ? ਉਹ ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਹੈ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ ਪਰ ਆਪ ਕਿੱਥੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ? ਫਿਰ ਪਿਤਾ ਜੀ ਅੱਗੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ- ਸਭ ਤੇ ਨੀਚੁ ਆਤਮ ਕਰਿ ਮਾਨਉ ਮਨ ਮਹਿ ਇਹੁ ਸੁਖੁ ਧਾਰਉ॥ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਅੰਗ 532 ਸਭ ਤੇ ਨੀਚੁ...। ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ ਬਾਬਾ ਨੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਜਿਸ ਵਕਤ ਫੁਰਮਾਇਆ ਕਿ- ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦਾ ਚੌਥਾ ਸਰੂਪ ਨਿਮਰਤਾ ਗਰੀਬੀ ਹੈ। ਪੁੱਤ, ਇਹ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਸਾਰਾ ਹੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨਿਮਰਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰ...

  ਪੰਜਵੇਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਮੇਰੇ ਸਾਹਿਬ, ਮੇਰੇ ਸਰਤਾਜ  ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਪਾਤਸ਼ਾਹ  ਸੱਚੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀ ਸਿਰਜਨਾ ਕੀਤੀ ਅੱਧੀ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਬਾਣੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੀ ਉਚਾਰੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਾਣੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੀ ਪਰਮ ਸੱਤਿਆ ਨੂੰ, ਪਰਮ ਸਰੇਸ਼ਟਤਾ ਨੂੰ, ਪਰਮ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਨੂੰ ਅਤੇ ਪਰਮ ਭਗਵਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਹੈ।  ਪੋਥੀ ਪਰਮੇਸਰ ਕਾ ਥਾਨੁ॥  ਸ੍ਰੀ  ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ  ਸੱਚੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਵੀ ਉਹੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪਾਇਆ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਦੇ ਉਸ ਪਰਮ ਸੱਤ ਨੂੰ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਪਸ਼ਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।  ਆਪਣਾ ਨਿੱਤ ਨੇਮ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਨਿਰੰਕਾਰ ਨੂੰ ਨਿਰੰਕਾਰ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।  ਗੁਰੁ ਮੇਰੀ ਪੂਜਾ ਗੁਰੁ ਗੋਬਿੰਦੁ॥  ਗੁਰੁ ਮੇਰਾ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਗੁਰੁ ਭਗਵੰਤੁ॥  ਗੁਰੁ ਮੇਰਾ ਦੇਉ ਅਲਖ ਅਭੇਉ॥  ਸਰਬ ਪੂਜ ਚਰਨ ਗੁਰ ਸੇਉ॥  ਗੁਰ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨਾਹੀ ਮੈਂ' ਥਾਉ॥  ਅਨਦਿਨੁ ਜਪਉ ਗੁਰੂ ਗੁਰ ਨਾਉ॥ ਰਹਾਉ  ਗੁਰੁ ਮੇਰਾ ਗਿਆਨੁ ਗੁਰੁ ਰਿਦੈ ਧਿਆਨੁ॥  ਗੁਰੁ ਗੋਪਾਲੁ ਪੁਰਖੁ ਭਗਵਾਨੁ॥  ਗੁਰ ਕੀ ਸਰਣਿ ਰਹਉ ਕਰ ਜੋਰਿ॥  ਗੁਰੂ ਬਿਨਾ ਮੈਂ' ਨਾਹੀ ਹੋਰੁ॥  ਗੁ ਰੁ ਬੋ...

  मेरे साहिब पाँचवे गुरु नानक, मेरे सरताज सच्चे पातशाह ने श्री गुरु ग्रंथ साहिब की सर्जना की। इसमें आधे  से ज्यादा बाणी गुरु अरजुन पातशाह की उच्चरित है।  अपनी अमृतबाणी में जिस तरह उन्होंने गुरु नानक पातशाह के परम सत्य को, परम श्रेष्ठता को, परम विशेषता को और परम भगवत्ता को प्रकट और प्रकाशित किया है तो, पोथी परमेसर का थानु।। श्री गुरु ग्रंथ साहिब सच्चे पातशाह के प्रति भी वही प्रकाश व्यक्त किया है। गुरु नानक पातशाह के उस परम सत्य को पूरी श्रद्धा से स्पष्ट किया है।  पाँचवें गुरु साहिब अपने नित्य नेम को बताते हुए श्री गुरु ग्रंथ साहिब में श्री गुरु नानक देव जी निरंकार को, निरंकार के रूप में किस तरह प्रकट करते हैं- गुरु मेरी पूजा गुरु गोबिंदु॥        गुरु मेरा पारब्रहमु गुरु भगवंतु ॥ गुरु मेरा देउ अलख अभेउ॥     सरब पूज चरन गुर सेउ ॥१॥ गुर बिनु अवरु नाही मै थाउ॥    अनदिनु जपउ गुरू गुर नाउ ॥१॥ रहाउ ॥ गुरु मेरा गिआनु गुरु रिदै धिआनु ॥    गुरु गोपालु पुरखु भगवानु ॥ गुर की सरणि रहउ कर जोरि ॥        ...