divine tales

  ਜੈ ਜੈ ਰਾਮ ਕਥਾ, ਜੈ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਕਥਾ  ਭਗਵਾਨ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਚੰਦ੍ਰ ਜੀ ਦੇ ਜਨਮ-ਦਿਵਸ ਦੀ ਵਧਾਈਆਂ ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਜੀ ਜਿਸ ਵਕਤ 'ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ' ਜੀ ਅਤੇ ਲਛਮਣ ਜੀ ਨੂੰ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਿਸ਼ਵਾਮਿੱਤਰ ਜੀ ਮਾਤਾ ਸੀਤਾ ਦੇ ਸਯੰਬਰ ਤੇ ਜਨਕ ਪੁਰੀ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੰਡਰ ਆਇਆ। ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਪੁੱਛਦੇ ਹਨ- ਮਹਾਰਾਜ਼ ! ਇਹ ਕਿਹੜੀ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ? ਤਾਂ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਿਸ਼ਵਾਮਿੱਤਰ ਜੀ ਦੱਸਦੇ ਹਨ - ਇਹ ਗੌਤਮ ਰਿਸ਼ੀ ਦਾ ਆਸ਼ਰਮ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਅਰਸਾ ਹੋ ਗਿਆ, ਜੁਗ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਸ਼ਰਮ ਹੁਣ ਖੰਡਰ ਹੈ।  (ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਪੁੱਛਦੇ ਹਨ) - ਗਰੀਬ ਨਿਵਾਜ਼ ਇਹ ਇੱਕ ਪੱਥਰ ਪਿਆ ਹੈ ਇੱਕ ਔਰਤ ਦਾ ਸਰੂਪ ਹੈ,  ਇਹ ਕੌਣ ਹੈ ?  ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਖੀ ਸੁਣਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੌਤਮ ਰਿਸ਼ੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਅਹਿਲਿਆ ਨੂੰ ਸਰਾਪ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਉਸ ਸਰਾਪ ਨਾਲ ਪੱਥਰ ਹੋਈ ਪਈ ਹੈ।  ਜਦੋਂ ਇਸ ਨੇ (ਅਹਿਲਿਆ ਨੇ) ਕਿਹਾ-  ਮੇਰਾ ਕਸੂਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਸਰਾਪ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਮੇਰਾ ਕਲਿਆਣ ਕਦੋਂ ਹੋਵੇਗਾ? ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ(ਗੌਤਮ ਰਿਸ਼ੀ ਨੇ) ਕਿਹਾ- ਦੇਖ ਅਹਿਲਿਆ ਅਸੀਂ ਆਪਣਾ ਸਰਾਪ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦੇ। ਪਰ ਅਸੀਂ ਤੈਨੂੰ ਵਰ ਦੇਂਦੇ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਆਉਂਣਗੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਰਨ ਛੂਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਰਨ ਧੂੜੀ ਨਾਲ ਤੇਰਾ ਕਲਿਆਣ ਹੋਵੇਗਾ। ਹੋਇਆ ਕੀ?  ਹੁਣ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਵਿ...

जय जय राम कथा, जय श्री राम कथा  भगवान् श्री राम के जन्म-दिवस की बधाई  साध-संगत जी, जिस समय महाऋषि विश्वामित्र भगवान् श्री राम और लक्ष्मण जी को ले कर माता सीता के स्वयंवर के लिए जनक पूरी जा रहे थे।  रास्ते में एक खंडहर दिखा।   भगवान् श्री राम पूछते हैं - यह कौन सा स्थान है ? महाऋषि विश्वामित्र जी ने बताया - यह गौतम  ऋषि का आश्रम है।  युग बीत गया है इस आश्रम को खंडहर हुए।   भगवान् श्री राम - गरीब निवाज़, यह एक स्त्री के आकार का पत्थर पड़ा है।  यह कौन  है ?   महाऋषि विश्वामित्र जी ने उन्हें सारा प्रसंग सुनाया कि किस तरह गौतम ऋषि ने अपनी पत्नी आहिल्या  को  श्राप दे कर उसे पत्थर में परिवर्तित कर दिया था।  परन्तु जब आहिल्या ने कहा - मेरा तो कोई कसूर नहीं था और आप ने मुझे बहुत बड़ा श्राप दे दिया है।  मेरा उद्धार कब होगा? तब गौतम ऋषि ने कहा - देख आहिल्या, मैं अपना श्राप वापिस नहीं ले सक ता । पर मैं तुझे एक वर देता हूँ कि जब भगवान् श्री राम आएँगे तो उनके चरण-स्पर्श से, उनकी चरण-धूलि से तेरा उद्धार हो...

                      ਜਿਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਮੌਤ ਨੂੰ ਸਦਾ ਚੇਤੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਕੇਵਲ ਉਹ ਹੀ ਇਸ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇ ਗਿਣੇ-ਮਿਥੇ ਸੁਆਸਾਂ ਦੀ ਦੌਲਤ ਦੀ ਕੀਮਤ ਨੂੰ ਜਾਣਦਾ ਹੈ |  ਇਕ ਵਾਰ ਦਸ਼ਮੇਸ਼ ਪਿਤਾ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਇਕ ਰਾਜਾ ਆਇਆ | ਰਾਜੇ ਨੇ ਇਲਾਹੀ ਦਰਬਾਰ ਦਾ ਰਸ ਮਾਨਣ ਉਪਰੰਤ ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਤੇ ਸੂਰਬੀਰ ਯੋਧੇ ਵੇਖ ਕੇ ਦਸ਼ਮੇਸ਼ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੂੰ ਇਕ ਸਿੱਧਾ ਪੱਧਰਾ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ- ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਸੁੰਦਰ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ, ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਵਿੱਚਾਰਾਂ ਤੇ ਕੀ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ?  ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਬੜੇ ਧੀਰਜ ਨਾਲ ਉਸਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਸੁਣਿਆ | ਦਸਮੇਸ਼ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ - ਸੱਤਵੇਂ ਦਿਨ ਤੇਰੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ | ਜਾਹ, ਜਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਸੰਸਾਰਕ ਕੰਮ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਰਹਿੰਦੇ ਚਾਅ ਪੂਰੇ ਕਰ ਲੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਤੂੰ ਸੁੱਖ ਦੀ ਮੌਤ ਮਰ ਸਕੇਂ |  ਰਾਜਾ ਆਪਣੇ ਮਹਿਲਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਚਲਾ ਗਿਆ | ਜਦੋਂ ਸੱਤਵਾਂ ਦਿਨ ਆਇਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਮਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਬੇਨਤੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ | ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦਿਤੇ ਅਤੇ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ -  ਕੀ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਭੋਗ ਲਈਆਂ ਹਨ?  ਰਾਜਾ ਫੁੱਟ ਫੁੱਟ ਕੇ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਤੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ -  ਉਸ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਮੌਤ ਦਾ ਡਰ ਮੰਡਰਾਉਂਦਾ ਰਹਿਣ...

  जो मनुष्य मृत्यु को सदा ध्यान में रखता है, केवल वही इस जीवन में मिले गिने-चुने श्वासों की सम्पत्ति के मूल्य को जानता है।  एक बार दशमेश पिता श्री गुरु गोबिन्द सिंह साहिब के दरबार में एक राजा आया। राजा ने कुछ समय के लिए इलाही दरबार का आनंद लेने के उपरान्त अति सुन्दर व शूरवीर योद्धा- दशमेश गुरु जी को एक सीधा प्रश्न कर दिया- संगत में सुन्दर औरतों की उपस्थिति मनुष्य के विचारों पर क्या प्रभाव डालती है?  गुरु जी ने बड़े धैर्य से उस का प्रश्न सुना। सुनकर राजा से कहा-  आज से सातवें दिन तेरी मृत्यु हो जाएगी। जाओ, जाकर अपने सांसारिक कार्य पूरा कर लो। अन्य जो आनंद प्राप्त करने हैं, प्राप्त कर लो ताकि सुख से मृत्यु को प्राप्त होओ।  जब सातवाँ दिन आया तो उसने मृत्यु-पूर्व गुरु जी के दर्शन करने के लिए प्रार्थनाएँ प्रारम्भ कर दीं। गुरु जी ने दर्शन दिए और उससे पूछा - क्या उसने दैहिक इच्छाएँ भोग ली हैं?  राजा फूट-फूट कर रोने लगा तथा कहने लगा कि उसके शरीर पर मृत्यु का भय मँडराते रहने के कारण काम, क्रोध, लोभ, मोह व अहंकार उसके समीप ही नहीं आए।  यह सुनकर श्री गुरु गोबिन्द ...

  ਚਰਨ-ਕਮਲ ਇਕ ਸੱਚੇ ਅਭਿਲਾਸ਼ੀ ਭਗਤ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਦੇ ਹੰਕਾਰ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ |  ਚਰਨ-ਕਮਲਾਂ ਵਿੱਚ ਡੰਡੌਤ ਬੰਦਨਾ, ਚਰਨ-ਕਮਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਗ ਅਭਿਪ੍ਰਾਏ “ਹਉਮੈ” ਦਾ ਤਿਆਗ ਹੈ | ਸੱਚੇ ਸੇਵਕਾਂ ਦਾ (ਅਤਿ ਕੀਮਤੀ) ਬਹੁਮੁੱਲਾ ਖਜ਼ਾਨਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਆਰੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਚਰਨਾਂ ਦਾ ਪਿਆਰ ਹੈ| ਸਤਿਗੁਰੂ ਆਪਣੇ ਪਵਿੱਤਰ ਚਰਨਾਂ ਦਾ ਕਿਰਪਾ ਪੂਰਬਕ ਆਸਰਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ|  ਇਸ ਰੱਬੀ ਸਹਾਰੇ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋ ਕੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੇ ਮਾਇਆ ਜਾਲ ਰੂਪੀ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਣ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ | ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਚਰਨ-ਕਮਲ ਸਮੁੱਚੇ ਬਹਿਮੰਡ ਦੀ ਆਤਮਾ ਹਨ | ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਿਆਰੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਦੀ ਧੂੜ ਬਣ ਜਾਵੋ ਅਤੇ ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨਾਲ ਜੁੜ ਕੇ ਸੱਚੀ ਨਿਮਰਤਾ ਤੋਂ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ ਪੂਰਨ ਆਨੰਦ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ ਮਨਾਉ | ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨੀ ਸਗਲ ਕੀ ਰੀਨਾ || ਆਤਮ ਰਸੁ ਬ੍ਰਹਮ ਗਿਆਨੀ ਚੀਨਾ || ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਅੰਗ 272 ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦਾਤਾ ਬਖਸ਼ ਲੈ। ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਬਖਸ਼ ਲੈ ॥

  सतिगुरु के चरण-कमल एक सच्चे अभिलाषी भक्त व श्रद्वालु के अहंकार को अस्तित्वहीन कर देते हैं। चरण-कमलों में दण्डवत् वन्दना व चरण-कमलों में पूर्ण समर्पण का वास्तविक अभिप्राय अहं का त्याग है। प्रिय सतिगुरु के पवित्र चरणों का प्रेम ही सच्चे सेवकों के लिए बहुमूल्य ख़जाना और उनके जीवन की मूल्यवान सम्पति है। दयानिधि सतिगुरु अपने पवित्र चरणों का आश्रय देते हैं। इस ईश्वरीय सहारे के बलबूते ही ब्रह्माण्ड के मायाजाल रूपी सागर में डूबने से बचा जा सकता है। श्री गुरु नानक साहिब जी के चरण-कमल समूचे ब्रह्माण्ड का मूल आधार है। इसलिए अति प्रिय श्री गुरु नानक साहिब जी के चरणों की धूलि बन जाओ और सृष्टि के मूल से जुड़ कर सच्ची विनम्रता से मिलने वाले परम आनन्द का रसपान करो। ब्रहम गिआनी सगल की रीना।। आतम रसु ब्रहम गिआनी चीना।। -श्री गुरु ग्रन्थ साहिब, अंग 272   गुरु नानक दाता बख्श   लै , बाबा नानक बख्श लै।

परमात्मा ही हमारा दाता है। वह सभी जीवों को आहार देता है, पर उसका अपना आहार तो ‘प्रेम’ है।  भगवान राम श्रद्धालु भीलनी के झूठे बेरों का स्वाद लेते हैं।  भगवान कृष्ण दुर्योधन के महलों के बढ़िया व स्वादिष्ट भोजन को ठुकराकर गरीब विदुर के कुटीर में सादे (घी मसालों से रहित) साग का आनन्द लेते हैं।  श्री गुरु नानक साहिब मलिक भागो के शाही भोजन को त्याग कर भाई लालो के कोधरे (क्षुद्र अन्न) की रोटी बहुत ही प्रेम से खाते हैं। परमात्मा को पदार्थों की भूख नहीं, सचमुच में वह तो केवल प्रेम का ही भूखा है। पवित्रता के सागर अति पावन सतिगुरु के लिए एक अशुद्ध और मलिन मन न तो प्रसाद तैयार कर सकता है और न ही उसे भेंट कर सकता है। गुरु नानक दाता बख्श   लै , बाबा नानक बख्श लै।

ਪਰਮਾਤਮਾ ਹੀ ਸਾਡਾ ਦਾਤਾ ਹੈ |  ਉਹ ਸਾਰੇ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਆਹਾਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ  ਪਰੰਤੂ ਉਸਦਾ ਆਪਣਾ ਆਹਾਰ ਪਿਆਰ ਹੈ |  ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਭੀਲਣੀ ਦੇ ਜੂਠੇ ਬੇਰਾਂ ਦਾ ਸੁਆਦ ਮਾਣਦੇ ਹਨ |  ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਗਰੀਬ ਬਿਦਰ ਦੀ ਝੁੱਗੀ ਵਿੱਚ ਅਲੂਣੇ ਸਾਗ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੁਰਯੋਧਨ ਦੇ ਮਹੱਲ ਦੇ ਵਧੀਆ ਭੋਜਨ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ|  ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਮਲਕ ਭਾਗੋ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਕੇ ਭਾਈ ਲਾਲੋ ਦੀ ਕੋਧਰੇ ਦੀ ਰੋਟੀ ਬੜੇ ਹੀ ਪ੍ਰੇਮ ਨਾਲ ਛਕਦੇ ਹਨ |  ਉਸਨੂੰ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਭੁੱਖ ਨਹੀਂ | ਉਹ ਸੱਚ ਮੁਚ ਹੀ ਪ੍ਰੇਮ ਤੇ ਸਿਰੋ ਪ੍ਰੇਮ ਦਾ ਭੁੱਖਾ ਹੈ | ਪ੍ਰਭੂ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੋ ਕਿ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਦੇ ਸਾਗਰ ਹਨ ਅਤੇ ਅਤਿ ਪਵਿੱਤਰ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਇਕ ਅਸ਼ੁੱਧ ਅਤੇ ਮਲੀਨਤਾ ਭਰਪੂਰ ਮਨ, ਨਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਤਿਆਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਭੇਟ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ | ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦਾਤਾ ਬਖਸ਼ ਲੈ। ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਬਖਸ਼ ਲੈ ॥

पहिला मरण कबूलि जीवण की छडि आस  ॥ होहु सभना की रेणुका तउ आउ हमारै पास  ॥ श्री गुरु ग्रन्थ साहिब, अंग 1102 एक बार मैंने उपर्युक्त संदर्भ में अपने पूज्य पिता जी से जिज्ञासावश पूछा-  मानवीय तौर पर सारी सृष्टि की धूलि बनना तो असम्भव है।   उन्होंने फ़रमाया-  जब किसी वृक्ष की जड़ को पानी दिया जाता है तो उसके सभी पत्तों और टहनियों को अपने आप पानी मिल जाता है। यदि कोई  सतिगुरु  के चरणों-कमलों की धूलि बन जाता है, वह अपने-आप ही पूरी सृष्टि की धूलि बन जाता है।  सतिगुरु  अमर हैं और समूचे ब्रह्माण्ड में निवास करते हैं।  पिता जीअपने इष्ट की पूजा भी इसी प्रकार की और पूर्ण रूप से बाबा नंद सिंह जी महाराज के चरण-कमलों की धूलि बन गए। वरना जीवन में कुछ लोगों को ही प्रसन्न कर पाना कठिन होता है। सतिगुरु मेरा सदा सदा ना आवै ना जाइ  ॥ ओहु अबिनासी पुरखु है सभ महि रहिआ समाइ  ॥ श्री गुरु ग्रन्थ साहिब, अंग 759 बाबा नरिन्दर सिंह जी ने आगे इस तरह समझाते हुए फरमाया-  सतिगुरु  अविनाशी पुरुष हैं और सभी में समाए हुए हैं। जब  सतिगुरु  के च...

  ਪਹਿਲਾ ਮਰਣੁ ਕਬੂਲਿ ਜੀਵਣ ਕੀ ਛਡਿ ਆਸ  ॥ ਹੋਹੁ ਸਭਨਾ ਕੀ ਰੇਣੁਕਾ ਤਉ ਆਉ ਹਮਾਰੈ ਪਾਸਿ  ॥ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ, ਅੰਗ 1102 ਉਪਰੋਕਤ ਪ੍ਰਕਰਣ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਇਕ ਵਾਰੀ ਆਪਣੇ ਪੂਜਯ ਪਿਤਾ ਜੀ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਤੌਰ ਤੇ ਸਾਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੀ ਧੂੜ ਬਣਨਾ ਅਤਿਅੰਤ ਅਸੰਭਵ ਹੈ ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫੁਰਮਾਇਆ-  ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਬ੍ਰਿਛ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪੱਤਿਆਂ ਅਤੇ ਟਹਿਣੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪ ਹੀ ਪਾਣੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।  ਜੋ ਕੋਈ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੇ ਚਰਨ-ਕਮਲਾਂ ਦੀ ਧੂੜ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਪੂਰੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੀ ਧੂੜ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।   ਸਤਿਗੁਰੂ ਅਮਰ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਵਿੱਚ ਨਿਵਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ।  ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੂਰਨ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਾਬਾ ਨੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦੇ ਚਰਨ-ਕਮਲਾਂ ਦੀ ਧੂੜ ਬਣ ਗਏ।ਉਂਝ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਖੁਸ਼ ਕਰਨਾ ਕਿੰਨਾਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।  ਸਤਿਗੁਰੁ ਮੇਰਾ ਸਦਾ ਸਦਾ ਨਾ ਆਵੈ ਨ ਜਾਇ  ॥ ਓਹੁ ਅਬਿਨਾਸੀ ਪੁਰਖੁ ਹੈ ਸਭ ਮਹਿ ਰਹਿਆ ਸਮਾਇ  ॥ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ, ਅੰਗ 759 ਬਾਬਾ ਨਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਾਇਆ- ਸਤਿਗੁਰੂ ਅਬਿਨਾਸੀ ਪੁਰਖ ਹੈ ਤੇ ਸਭਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।  ਜਦੋਂ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੇ ਚਰਨਾਂ...